گفتگو کننده: سهیلا ستاری یکشنبه ٢۷ اردیبهشت ١٣٨٤ خورشیدی برابر با ١۷ ماه مه ٢٠٠٥ میلادی
مبارزات آزادیخواهانه و بسوی دمکراسی و عدالت اجتماعی در ایران بیش از پیش نضج خواهد گرفت و پیروز خواهد شد
سایت مصدق از آقای دکتر محسن قائم مقام پزشک و از کوشندگان بنام و قدیمی جبهه ملی دعوت به مصاحبه نموده است. ایشان از سال 1330 در جبهه ملی ایران فعالیت داشته اند، از فعالین سازمان دانشجوئی دانشگاه تهران در سالهای39-43 میباشند و از آن پس در فعالیتهای جبهه ملی در خارج از کشور فعال بوده اند. ایشان در حال حاضر در آمریکا اقامت دارند
سایت مصدق:
شما فضای سیاسی ایران را چگونه می بینید؟ و در این رابطه وضعیت کنونی جنبش ملی و نیروهای دخیل را چگونه ارزیابی میکنید؟
دکتر محسن قائم مقام:
پیش از هر صحبتی این کوشش بزرگ شما برای برگزاری " بزرگداشت دکتر مصدق " را تبریک میگویم .این اقدام پر ارزش شما بخصوص در این دوران باریخ ساز مبارزات مردم ما جای ویژه ای دارد .من بسهم خودم از فعالیتهای مجدانه گروه برگزارکننده سپاسگزاری میکنم
بنظر من همه شواهد بر این دلالت دارد که مبارزات آزادیخواهانه و بسوی دمکراسی و عدالت اجتماعی در ایران بیش از پیش نضج خواهد گرفت و پیروز خواهد شد. وباز همه چیز نمودار آنست که نهضت ملی ایران فراگیر خواهد بود و روز بروز بر توانائی آن افزوده میشود . نگاه کنید " اصلاح طلبانی " که تا دیروز تنها مهر مذهبی بر خود زده بودند و راه حل مملکت را در چارچوب رژیم جستجو میکردند امروزه یکی پس از دیگری و گاه گروهی در یک حرکت ملی قرار میگیرند . حرکتی که لائیک است و اراده مردم منشأ قانون است تا نظرات " علما و فقها " . نام خمینی رفته رفته در این گروهها نیز جای خود را بنام مصدق داده است
فصای سیاسی امروز بشکلی آرامش قبل از طوفان است . مردم در حالیکه دلسرد در خانه های خود بانتظار نشسته اند ولی چشمهایشان همه جریانات را دنبال میکند . خیزش ملیونی ایشان در هشت سال پیش که تا چند سال ادامه یافت و سپس رهاساختن دوم خردادی های دلبسته به حفظ رژیم اسلامی نشان داد که مردم در صحنه حضور دارند و چشمهایشان چه در خروششان و چه در سکوتشان ناظر بر حرکت های سیاسی جامعه می باشد . امروزه مردم بدنبال تحول اند و باین دلیل بدنبال خاتمی ها و حواریونش دیگر نمی روند و نرفتنند
حقیقت آنستکه رژیم نظامی- پلیسی جمهوری اسلامی راه نفس را بر نیروهای ملی بسته بود و هر اعتراض مؤثری سرنوشت بهتری از صدای رسای اعتراضی داریوش فروهر که با ضربات کارد خفه شد نمی توانست داشته باشد. مسؤلیت عدم رشد یک سازمان بزرگ و دربرگیرنده همه مبارزین را تنها متوجه رهبران دیدن بی توجهی به بعد مسائل درگیر جامعه و قدرت رژیم و ظهور´اصلاح طلبان دوم خردادی و پدیده ی ترسو و در جائی مردم فریب آقای خاتمی است . خوشنختانه مردم آگاه شده اند و شرایط بین المللی و ضعف درونی و عارضی رژیم فرصت بیشتر و بهتری را در اختیار مبارزین قرار داده است . حرکت هائی که امروزه ار سوی مبارزین انجام میشود در چند سال پیش خیالش هم مشکل بود . اینها همه دلیل رشد فکری جنبش و ضعف آشکار رژیم است . دنیای امروز دیگر چنین حکومتهائی را بر نمی تابد!
سایت مصدق:
نیروهای نهضت ملی کدامند؟
محسن قائم مقام:
درباره واژه " ملی " بسیار سخن رفته است . این واژه با واژه " ناسیونال " تفاوت اساسی دارد . بطور خلاصه " ملی " کسی است که منافع مردم را در نظر دارد و بدنبال مردمسالاری است . قانون را ناشی از اراده مردم میداند تا احکامی آسمانی . وارسته از نفود خارجی است . این صفت اخیر در دهه های پیش که نفوذ خارجی ها عمده بود بیشتر مورد حساب بود . نهضت ملی یک موج فکری است که در ذهن مردم حضور دارد . و در نهایت شکل وجدان و شعور جمعی ی آن مردمی از جامعه را میسازد که برای برقراری مردمسالاری، آزادی، دمکراسی، استقلال سیاسی و عدالت اجتماعی تلاش مینماید .
هر گروه و دسته و حزبی که چنین صفاتی را دارا باشد جزء نیروهای نهضت ملی بحساب میآید . هرجند همانطور که در بالا بجث شد هنوز فرصت شکل گیری لازم نیرو های ملی پیش نیآمده است و تنها نیروهای سنتی ملی نظیر جبهه ملی ایران، که در تحت فشار شدید و بدون هیچگونه اجازه فعالیت نگاهداشته شده اند، بعنوان نیروی ملی شناخته میشوند .
ظبیعی ایست که در یک چنین شرایطی که هنوز یک نیروی منسجم ملی شکل نیافته است هرکس و هر گروه غیرملی فرصت این را دارد تا افکار و نظرات در نهایت ضدملی خود را بنام ملی جابزند
سایت مصدق:
در فضای سیاسی ایرانیان گاها تبلیغاتی وجود دارد مبنی بر اینکه مصدق طرفدار ادامه سلطنت در ایران بود. لطف کنید در این رابطه نظرتان را بیان کنید
محسن قائم مقام:
سخیف تر از همه سلطنت طلبانی هستند که تا دیروز مصدق آماج زشت ترین دشنامهایشان بود و امروزه بسیاری از ایشان به تجلیل مصدق پرداخته اند با این تفاوت که میخواهند از طریق تلوزیونهای بی مایه شان این تز را جا بیاندازند که " همه کارها زیر سر انگلیسی ها بود و نه شاه تقصیر داشت نه دربار و نه نخست وزیر مصدق!" و یا " مصدق بخست وزیر شاه بود و اختلافات عادی و قابل فهم بود " مثل زمان جکومت دکتر مصدق که بعضی از مجلات درباری شعار " هم شاه ، هم مصدق " را روی جلد شان می نوشتند که بیان همان تزها بود . که همه در راه تخریب نهضت ملی ایران صورت می پذیرد .سلطنت طلبان این صحبت های نادرست را اشاعه میدهند . از این دست شایعات و دروغ بستن در دوران حکومت مصدق
هم بود که می گفتند مصدق میخواهد خانواده قاجار را بسلطنت برگرداند . که معلوم بود واقعیتی ندارد . وهمه کوششها جهت چوب لای چرخ نهضت ملی کردن بود تا چیر دیگری
دیگر اینکه مشروطه خواهی مترادف با سلطنت طلبی نیست . مصدق یک مشروطه خواه راستین بود . مشروطه خواهی نبود که قهرمانش محمد رصاشاه پهلوی باشد . قهرمان او مردم ایران بودند که برای کسب آزادی و استقلال مملکت جان در کف مبارزه نموده بودند . و حماسه " سی تیر " را بپا ساختند . در آن دوران اگر قانون اساسی مشروطه اجرا می شد مسأله عمده دیگری باقی نمی ماند و با حضور نمایندگان واقعی مردم در مجلس همه چیز می توانست شکل درست خود را پیدا نماید . هیأتی از فقها که بنا بود تا " شورای نگهبان " آن زمان باشد هرگز صورت معنی بخود نگرفت و تشکیل نشد . مجلس سنا هم، که نیمی از نمایندگانش منتخب شاه بنا بود باشند در زمان مصدق در محاق تعطیل رفت
مصدق در کنار مبارزه با استعمار بریتانیا عوامل داخلی آن یعنی شاه و دربار و ارتجاع داخلی را نیز بچالش کشیده بود . قدم اول برای بی قدرت کردن شاه همان بود که مصدق رسمآ خواستار شد که " در سلطنت مشروطه شاه باید سلطنت کند نه حکومت " . این بود که ایادی شاه و دربارش شعبان بی مخ را فرستادند تا مصدق را در خانه اش به فتل برساند
البته این نعل وارونه زدن ها همچنان ادامه دارد . چه امروزه روشنفکرانی که دور حلیم سلطنت طلبان جمع شده اند و بنام جبهه ملی و نهضت ملی ایران با ایشان هم پیاله گشته اند دست کمی از چاکران دربار در دوران شاه ندارند چه آنها نیز هم خود را مصدقی می دانند و هم با آنها که 28 مرداد را " قیام ملی " میخوانند هم پیمان شده اند
لذا پاسخ اینست که مصدق دنبال اجرای قانون اساسی بود تا حفظ سلطنت و یا طرفداری از سلطنت . او گام به گام قدرت حکو.متی را از شاه گرفت . بی جهت نبود که آنهمه توطئه چینی علیه او کردند و پایانش هم آن شد که همه دیدند
سایت مصدق:
فکر میکنید در ماههای آتی احزاب و جنبش ملی در کل و بویژه با توجه به استقلال و اعلام حمایت گسترده و پیامهای شخصیت ها و احزاب و رسانه ها از داخل و خارج ازکشور از این بزرگداشت، میتوانند حول محور اندیشه و راه مصدق درحوادث داخل کشور نقش ایفا کنند؟
دکتر محسن قائم مقام:
من بحس و عیان می بینم که در شرایط حاضر راهی بجز راه نهصت ملی ایران ، راهی که مصدق آنرا رهبری کرد و در شکل گیری آن نقش اساسی داشت، برای نجات ملت ما از این تنگنای تاریخی وجود ندارد. مردم ما راه نهضت ملی را در مبارزه آموخته اند . باین جهت است که دیگر دنبال کاروان حفظ رژیم اسلامی نمی روند . و روز بروز آگاهی و شناخت ایشان از نهضت ملی افزوده می شود . برگزاری " بزرگداشت دکتر محمد مصدق " قدمی با ارزش برای عطف توجه بیشتر روشنفکران ایران به شناخت بیشتری از نهضت ملی ایران و دکتر مصدق که نماینده آنست می باشد
برقراری حکومت قانون ، دمکراسی و عدالت احتماعی، قانونی که از ارادۀ مردم سرچشمه گیرد تا حکمی آسمانی باشد راه مردم خواهد بود . آن نظامی که مصدق برای برقراری آن سخت کوشید . و بدون شک نام مصدق و عنوان راه مصدق در ادامه این مبارزه تجلی خواهد کرد ، و چهره مصمم و الهام بخش مصدق همچنان پرچم این مبارزه خواهد بود!
سایت مصدق:
بینهایت ممنون آقای دکتر قائم مقام، از اینکه وقتتان را در اختیار این سایت گذاشتید
دکتر محسن قائم مقام:
با تشکر از فرصتی که بمن دادید